Το Μπέργκαμο στη Λομβαρδία έγινε από νωρίς σύμβολο της πανδημικής φρίκης. Τώρα τα πράγματα βελτιώνονται για την πόλη – αλλά η διαχείριση της “πανδημίας” παραμένει ακόμα αμφιλεγόμενη στην Ιταλία.
Μυρίζει περιττώματα σκύλου στο «Bosco della Memoria» (Δάσος της Μνήμης) στο Μπέργκαμο. Ο χώρος εγκαινιάστηκε στις 18 Μαρτίου 2021 με μια συμβολική τελετή θεμελίωσης για τη φύτευση ενός δέντρου παρουσία του τότε πρωθυπουργού Mario Draghi. Αφορμή ήταν ο εορτασμός της πρώτης εθνικής ημέρας μνήμης για τα θύματα της “πανδημίας του κοροναϊού”, την καθιέρωση της οποίας είχε αποφασίσει η προηγούμενη κυβέρνηση υπό τον Τζουζέπε Κόντε. Η 18η Μαρτίου επελέγη ως Ημέρα Μνήμης του Κορωναίου ιού επειδή οι φωτογραφίες των «φορτηγών του Μπέργκαμο» είχαν κάνει το γύρο του κόσμου το βράδυ της 18ης Μαρτίου 2020. Οι εικόνες της φάλαγγας των στρατιωτικών οχημάτων που μετέφεραν τα φέρετρα των θυμάτων του SARS-CoV-2 από το κεντρικό νεκροταφείο του Μπέργκαμο στα κρεματόρια των γειτονικών πόλεων στο αμυδρό φως των λαμπτήρων του δρόμου έγιναν ένα ισχυρό σύμβολο της φρίκης που επρόκειτο να εξαπλώσει ο άγνωστος και εμφανώς πολύ επικίνδυνος ιός σε όλο τον κόσμο.
Σήμερα, το μνημείο, το οποίο σχεδιάστηκε ως «ζωντανό μνημείο» και βρίσκεται στο εκτεταμένο πάρκο Martin Luther King στα δυτικά της πόλης και σε άμεση γειτνίαση με το μεγάλο νοσοκομείο Johannes XXIII, αποτελείται από περίπου 800 δέντρα, θάμνους και μποστάνια που φυτεύτηκαν τα τελευταία χρόνια. Αυτές τις μέρες, το γρασίδι είναι ακόμα καφέ, τα δέντρα και οι θάμνοι ακόμα γυμνά. Αλλά τώρα που ήρθε η άνοιξη, τα φυτά και το φρέσκο πράσινο θα συμβολίζουν την ελπίδα και την αισιοδοξία που αντικατέστησαν τον φόβο και την απελπισία στην πόλη του Μπέργκαμο και σε ολόκληρη τη χώρα κατά τις πρώτες ημέρες της “πανδημίας” πριν από πέντε χρόνια.
Ωστόσο, ο Alessandro Bosi, πρόεδρος της Ιταλικής Ομοσπονδίας Γραφείων Τελετών (Federazione Nazionale Imprese Onoranze Funebri), φούντωσε με διάφορες δημόσιες δηλώσεις του επίσης την υποψία ότι τα «φορτηγά του Μπέργκαμο» μπορεί να μην ήταν μια σκόπιμη σκηνοθεσία, αλλά ότι δεν ήταν μόνο αποτέλεσμα της πρώιμης καταστροφής από τον ιό, αλλά αποτέλεσμα των παραλείψεων των αρχών. Σύμφωνα με τον Bosi, δεν υπήρχε τότε επίσημη εντολή να αποτεφρωθούν οι σοροί των κυρίως ηλικιωμένων ανθρώπων που πέθαναν «από ή με το Covid» στο Μπέργκαμο και τη γύρω περιοχή. Όμως, από ανησυχία για τον ιό, ο οποίος θα μπορούσε να παραμείνει μολυσματικός ακόμη και σε πτώματα, οι αρχές και οι συγγενείς είχαν ζητήσει επιτακτικά την αποτέφρωση σε πολύ μεγάλο βαθμό.
Τα φέρετρα που προορίζονται για ταφή σε υπέργειους τάφους, οι οποίοι είναι ευρέως διαδεδομένοι στην Ιταλία, σφραγίζονται εσωτερικά με ψευδάργυρο και μπορούν επομένως να αποθηκευτούν για κάποιο χρονικό διάστημα πριν από την πραγματική ταφή. Αντίθετα, για τις ταφές στο έδαφος και τις αποτεφρώσεις χρησιμοποιούνται βιοδιασπώμενες και εύφλεκτες σακούλες σορών, οι οποίες γίνονται διαπερατές μετά από λίγες μόνο ημέρες, γεγονός που μπορεί να αποτελέσει «πρόβλημα υγιεινής και υγείας για όλους, όχι μόνο για το προσωπικό των γραφείων τελετών, λόγω διαρροής υγρών», λέει ο Bosi. Επιπλέον, κατά τις πρώτες ημέρες της πανδημίας, πολυάριθμοι υπάλληλοι γραφείων τελετών τέθηκαν συστηματικά σε καραντίνα, επειδή είχαν έρθει σε επαφή με θανάτους από κοροναϊό ή μέλη των οικογενειών τους και θεωρούνταν κίνδυνος μόλυνσης. «Έτσι, αν μόνο τρία γραφεία τελετών μπορούν να εργαστούν αντί για δέκα, θα έχουν μεγάλη δυσκολία να κάνουν τη δουλειά τους», δήλωσε ο Bosi στο πρακτορείο ειδήσεων ANSA τον Δεκέμβριο του 2024.
Πώς προέκυψε η φωτογραφία με τα φορτηγά
Επειδή πολλοί υπάλληλοι γραφείων τελετών βρίσκονταν σε καραντίνα στο Μπέργκαμο τον Μάρτιο του 2020, τα φέρετρα έπρεπε να αποθηκευτούν προσωρινά στην αίθουσα τελετών του νεκροταφείου – όπου κυριολεκτικά ήταν γεμάτη, επειδή η συντριπτική τους πλειοψηφία προοριζόταν για αποτέφρωση και δεν ήταν σφραγισμένα με ψευδάργυρο. Έτσι, ο Giacomo Angeloni, ο δημοτικός σύμβουλος του Μπέργκαμο, υπεύθυνος για τις υπηρεσίες του νεκροταφείου, κανόνισε να στείλει ο στρατός φορτηγά μέσω της επίσημης οδού: ο Giorgio Gori, τότε δήμαρχος του Μπέργκαμο, κάλεσε τον συνάδελφό του στο Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα Lorenzo Guerini, ο οποίος ήταν δήμαρχος της κοντινής πόλης Lodi για πολλά χρόνια και είχε προαχθεί σε υπουργό Άμυνας στη Ρώμη τον Σεπτέμβριο του 2019. Και ο Guerini έθεσε αμέσως σε κυκλοφορία τα φορτηγά.
Όσο περίπλοκο κι αν είναι το ιστορικό των «φορτηγών του Μπέργκαμο», το ερώτημα αν η βορειοϊταλική περιφέρεια της Λομβαρδίας, με πόλεις όπως το Μπέργκαμο, η Μπρέσια και το Μιλάνο, επλήγη σκληρά και νωρίς από την πανδημία του κοροναϊού από καθαρή σύμπτωση ή αν η πραγματική αιτία ήταν η αποτυχία των αρχών σε διάφορα επίπεδα, είναι αμφιλεγόμενο. Εκκρεμούν αρκετές αγωγές από συγγενείς θανόντων , οι οποίοι κατηγορούν τις τοπικές και περιφερειακές αρχές ότι επέβαλαν πολύ αργά αποκλεισμό ολόκληρης της Λομβαρδίας και ότι μετέφεραν μολυσμένους από τον κορονοϊό ανθρώπους από τα νοσοκομεία σε οίκους ευγηρίας. Από την άλλη πλευρά βρίσκονται οι επικριτές των μέτρων, οι οποίοι αποδεικνύουν με στοιχεία και δεδομένα τις καταστροφικές συνέπειες που είχαν οι εγκλεισμοί, οι μάσκες, οι υποχρεωτικότητες και οι αντικοινωνικές καταστάσεις.
Επιπλέον αξίζει να αναφερθεί οτι η περιοχή που αναφέρθηκαν οι περισσότεροι θάνατοι στην Ιταλία (Lombardia) κατέχει τη πρώτη θέση σε ατμοσφαιρική ρύπανση και ύπαρξη αυξημένων ποσοστών μικρο-σωματιδίων στην ατμόσφαιρα, σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ιδιαίτερα δε το Χειμώνα, τα ποσοστά αυτά ξεπερνούν τα επιτρεπτά όρια που μπορεί ένας άνθρωπος να ζήσει. Και αυτό για εβδομάδες ολόκληρες.
Αυτό που είναι αδιαμφισβήτητο, ωστόσο, είναι ότι η Ιταλία έχει λάβει μακράν τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση από το ταμείο ανάκαμψης μετά την “πανδημία” μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ – σχεδόν 200 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιχορηγήσεις και χαμηλότοκα δάνεια. Αυτό το «αίσιο τέλος» της πανδημίας για την Ιταλία αποτελεί άμεση απόρροια της αφήγησης της αρχικής “συμφοράς” της Ιταλίας, για την οποία τα «φορτηγά του Μπέργκαμο» είναι ενδεικτικά.
Πέντε χρόνια μετά, το Μπέργκαμο, η πρώτη συμβολική πόλη της πανδημίας, γνωρίζει μια εκπληκτική ανάκαμψη. Τουρίστες και ντόπιοι συρρέουν στην «Città Alta», τη γραφική παλιά πόλη πάνω σε έναν περίοπτο λόφο. Η πολυποίκιλη κουλτούρα εξακολουθεί να επωφελείται από τον τίτλο της «Ιταλικής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας», τον οποίο το Μπέργκαμο μοιράστηκε με τη γειτονική πόλη Μπρέσια το 2023. Η οικονομική εφημερίδα «Il Sole 24 Ore» μόλις ανέδειξε την πόλη στην κορυφή της ετήσιας κατάταξής της για τις πιο βιώσιμες πόλεις της Ιταλίας.
Ημερομηνία δημοσίευσης: 17.04.2025
Follow us:
