Κοινοβουλευτική Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης: Αποφύγετε την έγκριση νομικών κειμένων για πρακτικές καταναγκασμού σε περιβάλλοντα ψυχικής υγείας

Νέα έκθεση & ψήφισμα εγκρίθηκε από Επιτροπή της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης το οποίο τονίζει την ανάγκη σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην ψυχική υγεία.

Μια νέα έκθεση και ψήφισμα που εξετάστηκε και εγκρίθηκε από την Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων, Υγείας και Βιώσιμης Ανάπτυξης της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης αυτή την Πέμπτη [Σ.Σ. Πεμ 17/03/22] τονίζει την ανάγκη νομοθεσίας για την ψυχική υγεία η οποία θα είναι συμβατή με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Το ψήφισμα επαναδιατυπώνει τη δέσμευση της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την κατάργηση του καταναγκασμού στην ψυχική υγεία.

Η κοινοβουλευτική συντάκτρια της έκθεσης, κα Reina de Bruijn-Wezeman, είπε στους European Times ότι η έκθεση αφορά την αποϊδρυματοποίηση των ατόμων με αναπηρία. Και πρόσθεσε, «αλλά αποτελεί επίσης συνέχεια της τελευταίας έκθεσής μου με τίτλο “Τερματισμός του καταναγκασμού στην ψυχική υγεία: η ανάγκη για μια προσέγγιση βασισμένη στα ανθρώπινα δικαιώματα”, η οποία οδήγησε στην ομόφωνη έγκριση εντός του 2019 του Ψηφίσματος 2291 και της Σύστασης 2158, τα οποία υποστήριξε και η Επίτροπος των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης.

«Αν και αυτή η έκθεση δεν αποτελεί τον κατάλληλο χώρο για να αναλυθεί σε βάθος το νομικό κείμενο για την προστασία των ατόμων που υπόκεινται σε ακούσια μέτρα στην ψυχιατρική, το οποίο εξετάζεται επί του παρόντος από την Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης [Σ.Σ. το Πρόσθετο Πρωτόκολλο στη Σύμβαση του Οβιέδο], πιστεύω ότι είναι καθήκον μου να υπενθυμίζω ότι το υπό εξέταση Πρωτόκολλο ενώπιον της Συνέλευσης, της Επιτρόπου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης, των αρμόδιων μηχανισμών και φορέων του ΟΗΕ και των αντιπροσωπευτικών οργανώσεων των ατόμων με αναπηρία, καθώς και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που υπερασπίζονται τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, κινείται προς τη λάθος κατεύθυνση», σημείωσε η κα Reina de Bruijn-Wezeman.

Στην έκθεση, πρόσθεσε ότι η υιοθέτηση του νομικού κειμένου (Πρόσθετο Πρωτόκολλο) για τα ακούσια μέτρα «θα καθιστούσε δυσχερέστερη την αποϊδρυματοποίηση των ατόμων σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η έκθεσή μου θα θίξει αυτό το θέμα».

Ευάλωτα άτομα

Η αναφορά τεκμηριώνει ότι τα άτομα με αναπηρία είναι από τα πλέον ευάλωτα άτομα στην κοινωνία μας και επισημαίνει ότι ο εγκλεισμός σε ίδρυμα καθαυτός πρέπει να αναγνωριστεί ως παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

«Ο εγκλεισμός σε ιδρύματα θέτει περαιτέρω τα άτομα με αναπηρία σε κίνδυνο συστημικών και ατομικών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πολλά άτομα βιώνουν σωματική, ψυχική και σεξουαλική βία. Επίσης συχνά πέφτουν θύματα παραμέλησης και βαριών μορφών περιορισμού και/ή “θεραπείας”, συμπεριλαμβανομένης της αναγκαστικής φαρμακευτικής αγωγής, της παρατεταμένης απομόνωσης και των ηλεκτροσόκ», επεσήμανε η κ. Reina de Bruijn-Wezeman.

Εξήγησε, «Πολλά άτομα με αναπηρία στερούνται αδίκως τη δικαιοπρακτική τους ικανότητα, πράγμα που καθιστά δύσκολη την αμφισβήτηση της μεταχείρισης που τυγχάνουν και της στέρησης της ελευθερίας τους, καθώς και των συνθηκών διαβίωσής τους».

Η κ. Reina de Bruijn-Wezeman πρόσθεσε, «Δυστυχώς, αρκετά κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης διστάζουν ακόμη να κλείσουν ιδρύματα στέγασης και να αναπτύξουν κοινοτικές υπηρεσίες για άτομα με αναπηρίες, υποστηρίζοντας ότι η ιδρυματική φροντίδα είναι απαραίτητη για άτομα με πολλαπλές ή “βαριές” αναπηρίες, ή για άτομα “φρενοβλαβή” (όπως τα αποκαλεί η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, 1950) με την αβάσιμη αιτιολογία ότι μπορεί να θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια ασφάλεια ή ότι τα δικά τους συμφέροντα μπορεί να απαιτήσουν την κράτησή τους σε ίδρυμα».

Η Επιτροπή καλεί τα ενδιαφερόμενα μέρη να μην εγκρίνουν νομικό κείμενο για ακούσιο εγκλεισμό

Μετά από μια σχεδόν διετή έρευνα και εργασία που περιελάμβανε δημόσια ακρόαση αποτελούμενη από τρεις συνόδους, η Επιτροπή ενέκρινε τώρα ομόφωνα την έκθεση και ένα ψήφισμα με βάση τα ευρήματα.

Το Ψήφισμα καταλήγει

«Σύμφωνα με το ομόφωνο ψήφισμα 2291 (2019) και τη Σύσταση 2158 (2019) με θέμα “Τερματισμός του καταναγκασμού στην ψυχική υγεία: η ανάγκη για μια προσέγγιση βασισμένη στα ανθρώπινα δικαιώματα”, η Κοινοβουλευτική Συνέλευση καλεί όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των κυβερνήσεων και των κοινοβουλίων των κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης, να μην υποστηρίζουν ή εγκρίνουν σχέδια νομικών κειμένων που θα καθιστούσαν δυσκολότερη την επιτυχή και ουσιαστική αποϊδρυματοποίηση και που αντίκεινται στο πνεύμα και το γράμμα της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (CRPD) – όπως το Σχέδιο Πρόσθετου Πρωτοκόλλου στη Σύμβαση του Οβιέδο σχετικά με την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας των προσώπων όσον αφορά τον ακούσιο εγκλεισμό και την ακούσια θεραπεία σε υπηρεσίες φροντίδας ψυχικής υγείας. Αντίθετα, τους καλεί να ενστερνιστούν και να εφαρμόσουν την αλλαγή παραδείγματος της CRPD και να εγγυηθούν πλήρως τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα όλων των ατόμων με αναπηρία». Η έκθεση πρόκειται να συζητηθεί από την Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης στη σύνοδο του Απριλίου για τη λήψη οριστικής θέσης.

Για τη μετάφραση και επιμέλεια στα Ελληνικά από The European Times News, 22 Μαρτίου 2022

Σωτήριος Πλαγιανός, Κοινωνιολόγος

sotplag@yahoo.com

08/04/2022

Follow us: